Vergrote prostaat – oorzaak en behandeling prostaathypertrofie

Plasklachten kunnen matige tot zeer grote impact hebben op uw levenskwaliteit en levensvreugde. Als deze impact groter is dan voor u acceptabel is, dan is dat reden om uw huisarts te bezoeken, eventueel kan hij u doorverwijzen naar een specialist.

Bekijk de voorlichtingsvideo van dr. Herman Leliefeld over plasklachten, met meer informatie over de oorzaak, diagnose en verschillende behandelmogelijkheden van een vergrote prostaat.

Onderzoek naar vergrote prostaat

Bij Andros Clinics kunnen we met één bezoek een goede diagnose stellen van de exacte aard van uw plasklachten en met u de behandelmogelijkheden bespreken. Het is belangrijk dat u dan goed voorbereid op uw afspraak komt.

Voorbereiding: vragenlijst en plasdagboek

Ter voorbereiding van uw bezoek krijgt u een vragenlijst toegestuurd die ingaat op alle aspecten van uw klachten. Uw algemene gegevens en medicijngebruik worden gevraagd. Daarnaast vult u een gestandaardiseerde vragenlijst in, de IPSS (international prostate symptoms score) lijst. Ook houdt u in een plasdagboek gedurende 24 uur bij hoe vaak en hoe veel u per keer plast.

Basisonderzoek

De uroloog zal vragen naar uw klachten en uw algemene gezondheidstoestand, nu en in het verleden. Ook zal er een algemeen lichamelijk onderzoek plaatsvinden.

Bloed

Bloed wordt afgenomen voor beoordeling van de algemene gezondheidstoestand. Zo kunnen de functies van nieren en lever worden bepaald. Tevens kan het bloed worden onderzocht op stoffen die kenmerkend zijn voor prostaataandoeningen. Er wordt onderzoek gedaan naar eventuele suikerziekte (HbA1c) en een te hoog cholesterolgehalte (Cholesterol en HDL). Bloedarmoede (Hb en MCV) wordt opgespoord, tevens worden de elektrolyten (Kalium en Natrium) bepaald. Ook wordt het mannelijk hormoongehalte bepaald.

Urine

De urine wordt altijd onderzocht om uit te sluiten dat er geen ontstekingen, bacteriën of rode bloedcellen aanwezig zijn. Ook wordt de urine op de eventuele aanwezigheid van suiker of eiwit nagekeken.

Vaak zijn er aanvullende onderzoeken nodig. De uroloog bepaalt welke onderzoeken nodig zijn.

Straal- en residumeting

Straalmeting wordt ook flowmetrie genoemd. De flowmeter is een instrument dat de kracht van de urinestraal meet en de hoeveelheid urine die uitgeplast wordt. Na de straalmeting wordt met behulp van een echoapparaat de hoeveelheid overgebleven urine bepaald. Het onderzoek duurt ongeveer 10 minuten.

Rectaal onderzoek

Bij het algemeen lichamelijk onderzoek wordt altijd een rectaal toucher gedaan. Een gehandschoende, goed gladgemaakte vinger wordt via de sluitspier in de endeldarm van de patiënt gebracht. Zo kan de grootte, de vorm, de stevigheid en het oppervlak van de prostaat worden beoordeeld. Dit is een kort en eenvoudig onderzoek. Het voelen naar de prostaat kan in verschillende houdingen worden gedaan en is in de regel niet pijnlijk. Maar het kan wel een vervelend gevoel geven, omdat de sluitspier van de endeldarm gepasseerd moet worden.

Echografie

Echografie is een onderzoek met behulp van geluidsgolven, waarbij de prostaat in beeld wordt gebracht. Echografie kan zowel uitwendig via de buikwand, als inwendig via de endeldarm worden gedaan. Bij uitwendige echografie kunnen via de buikwand de nieren en de blaas zichtbaar worden gemaakt. Bij inwendige echografie kunnen via de anus en de endeldarm de grootte, de aard en de vorm van de prostaat worden bepaald. Dit gebeurt met behulp van een vingerdik apparaat, dat via de anus pijnloos wordt ingebracht.

Urodynamisch-onderzoek

Het urodynamisch onderzoek bepaalt de druk en de functie van de blaas en de plasbuis. Het is in feite een geavanceerde variant van de flowmetrie. In sommige gevallen berusten de plasklachten niet op een prostaat die vergroot is en in de weg zit, maar op afwijkingen aan blaas of blaashals. Door middel van dunne catheters worden metingen verricht waarbij een indruk kan worden verkregen over de functie van de blaas, het al of niet in de weg zitten van de prostaat en de spanning van de bekkenbodemspieren. Dit onderzoek wordt alleen uitgevoerd als daartoe specifieke aanleiding is.

Cystoscopie

Cystoscopie is een inwendig onderzoek om de doorgankelijkheid van de plasbuis, de grootte van de prostaatkwabben en het aspect van het blaasslijmvlies te beoordelen. Een dun, buigzaam buisje, de cystoscoop, wordt door de plasbuis naar binnen gebracht. Vooraf wordt in de plasbuis een glijmiddel gebracht dat ook het slijmvlies in de plasbuis verdooft. Het instrument is voorzien van een kijker en verlichting, waardoor de uroloog, via de plasbuis, naar de prostaat en de blaas kan kijken.Door de cystoscoop stroomt steriel water naar binnen om de blaas te vullen, zodat de uroloog beter kan kijken. Na afloop van het onderzoek kunt u last hebben van een loos aandranggevoel, dat na enkele uren vanzelf verdwijnt. Dit onderzoek wordt alleen uitgevoerd als daartoe specifieke aanleiding is.

Vergrote prostaat medicijnen

De meest gebruikte medicijnen bij een vergrote prostaat zijn alfablokkers en 5-alfa-reductaseremmers. Is de blaas overactief of sterk geprikkeld, dan zijn er ook geneesmiddelen die op deze overactiviteit van de blaas zelf werken.

Alfablokkers

Als er afwijkingen aan de blaasuitgang, plasbuis of prostaat zijn vastgesteld kan een behandeling met een alfablokker worden voorgeschreven. Alfablokkers zijn geneesmiddelen die de gladde spieren in de blaasuitgang, de prostaat en het prostaatkapsel kunnen ontspannen. Hierdoor ontstaat er minder weerstand en wordt vooral de plasstraal beter. Deze medicijnen werken binnen enkele weken al. Tamsulosine behoort tot de alfablokkers.

 5-alfa-reductaseremmers

Als de prostaat duidelijk vergroot is kunnen ook 5-alfa-reductaseremmers worden voorgeschreven. Deze geneesmiddelen verkleinen de prostaat en stoppen de prostaatgroei. Deze medicatie werkt echter pas merkbaar na enkele maanden.

Vergrote prostaat operatie

In bepaalde gevallen volstaat een behandeling met medicijnen niet. Een operatieve ingreep kan dan een optie zijn. Voorheen was TURP de meest gebruikelijke prostaatoperatie. Inmiddels wordt TURP steeds vaker vervangen door laserbehandelingen. Een nieuwere ingreep is Rezum.

TURP operatie

Bij een TURP wordt via een katheter door de plasbuis een klein apparaatje ingebracht dat met elektriciteit een stukje van de prostaat wegbrandt, waardoor de prostaat uitgehold wordt en de doorgang voor de urine dus groter wordt. Bij TURP is de kans groter op bloedingen tijdens en na de procedure dan bij een laseroperatie.

Laseren prostaat bij Andros Clinics

Voor een laserbehandeling aan de prostaat kunt u bij ons terecht voor een eerste intake. De uroloog zal tijdens deze intake met u bekijken of een laserbehandeling voor u de juiste oplossing is. Lees verder over laserbehandelingen bij Andros

Rezum behandeling van prostaat bij Andros Clinics

Rezum is een behandeling van de prostaat met stoom om plasklachten op te lossen die ontstaan door een vergrote prostaat. Het is een nieuwe behandeling in Nederland die nog in zeer beperkte mate en alleen door Andros Clinics en één ziekenhuis worden aangeboden. De behandeling wordt verricht in onze kliniek. Rezum heeft niet de bijwerking ‘droog klaarkomen’. Lees meer over Rezum

Welke prostaatoperatie? De mogelijkheden op een rij

Andros heeft voor u een overzicht gemaakt met alle verschillende prostaatoperaties in Nederland. Ook de operaties die niet bij Andros worden verricht. Bekijk hier overzicht met prostaatoperatie mogelijkheden

Hoe vaak komt een vergrote prostaat voor?

Hoe vaak een vergrote prostaat voorkomt is vooral afhankelijk van de leeftijd van mannen. Minder dan 50% van de mannen van rond de 60 jaar heeft een vergrote prostaat. Met 85 jaar heeft circa 90% van de mannen een vergrote prostaat. Niet alle mannen met een vergrote prostaat ervaren klachten, daarom hoeft een vergrote prostaat niet altijd behandeld te worden.

Hoeveel CC is een normale prostaat?

Een normale prostaat heeft een volume van ongeveer 15 ml als de man volgroeid is. Omdat de prostaat blijft groeien naarmate de leeftijd stijgt neemt het volume van de prostaat toe, soms tot zelfs meer dan 100 ml. Er is geen directe relatie tussen het volume van de vergroting en hoe ernstig de plasklachten zijn. Sommige mannen hebben met veel volume weinig plasklachten of juist met een gering volume toch veel klachten.

Kan een vergrote prostaat pijnlijk zijn?

Het komt zelden voor dat er pijnklachten ontstaan door een vergrote prostaat zoals pijn bij plassen of prostaatpijn. De meest voorkomende klachten door een vergrote prostaat zijn plasklachten zoals veel en vaak moeten plassen, moeilijk kunnen plassen, niet goed leeg kunnen plassen etc. Bekijk hier alle symptomen. Soms ontstaan er erectieproblemen door een vergrote prostaat.

Wat zijn de eerste symptomen van een vergrote prostaat?

De eerste symptomen van een vergrote prostaat zijn meestal veel en vaak moeten plassen. U merkt dat u steeds weer naar het toilet moet, ook in de nacht. De klachten ontstaan meestal niet plotseling maar in de loop van de tijd. Ook komen er vaak steeds meer andere plasklachten bij.

Kan een vergrote prostaat vanzelf weer kleiner worden? Kan een prostaat krimpen?

Een prostaat wordt niet vanzelf weer kleiner als de prostaat niet behandeld wordt. Soms kunnen de plasklachten in de loop van de tijd toenemen of afnemen. Deze spontane verbeteringen komen niet doordat de prostaat vanzelf kleiner is geworden.

Stijgt de PSA door een vergrote prostaat?

Ja, de PSA waarde in het bloed stijgt naarmate de prostaat groter wordt. Plotseling hard stijgen van PSA of hele hoge PSA waarden worden meestal niet door een vergrote prostaat veroorzaak maar door een prostaatontsteking of prostaatkanker.