Prostaatpijn – oorzaken en behandeling

Prostaatpijn is pijn in het gebied tussen de balzak en endeldarm. De pijn straalt uit naar onder andere de liezen of de geslachtsorganen. Het kan een brandende, trekkende, zeurende of bijtende pijn zijn. Meestal is er ook lage rugpijn.

De klachten zijn niet continu aanwezig, maar vertonen vaak een golvend verloop. Er zijn ook perioden zonder klachten. Soms treden er ook plasklachten op, zoals branderig gevoel of vaak moeten plassen. Ook kunnen er met potentie- en erectiestoornissen zijn.

Direct verder lezen over symptomen of behandeling.

Dr. Michiel Kiewiet de Jonge Uroloog Andros Clinics

Oorzaken van prostaatpijn

De oorzaak van chronische prostaatpijn is meestal niet eenduidig te achterhalen. Soms kan prostaatpijn samengaan met een ontstoken prostaat. Maar vaak kunnen er geen bacteriën worden vastgesteld. Prostaatpijn kan ook ontstaan ná een chronische bacteriële prostaatontsteking.

Soms door prostaatstenen

Prostaatpijn kan ook ontstaan als een gevolg van irritatie door prostaatstenen, die bij de meeste mannen boven de vijftig jaar voorkomen (maar normaal zonder klachten). Feit is dat bij prostaatpijn de prostaat wat opzwelt, in zijn eigen kapsel knelt en zo de pijn veroorzaakt.

Leefstijl

Prostaatpijn zou ook kunnen worden veroorzaakt door kou, alcoholgebruik, scherp gekruid eten maar evenzeer door nervositeit, stress en spanningen. Vooral bij deze laatste categorie kunnen ook de bekkenbodemspieren een rol spelen. Geestelijke spanningen kunnen immers leiden tot lichamelijke spanningen van de bekkenbodem, met als gevolg prostaatpijn maar mogelijk ook plasklachten en pijn in onderbuik en bekkenbodem.

Parasieten

Soms zijn niet-bacteriële organismen (parasieten) zoals trichomonas of ureaplasma de oorzaak, welke in principe via seksueel contact besmetten. Deze infecties zijn via de man niet seksueel overdraagbaar.

Symptomen prostaatpijn

pijn in het gebied tussen de balzak en endeldarm
uitstralende pijn naar bijvoorbeeld liezen of geslachtsorganen
de pijn kan brandend, trekkend, zeurend of bijtend zijn
vaak ook lage rugpijn
soms plasklachten zoals branderig gevoel of dikwijls plassen

Verwijscriteria voor prostaatpijn

Prostaatpijn is een chronische weliswaar belastende aandoening maar niet bedreigend. Het is wel moeilijk behandelbaar en sterk recidiverend waardoor de patiënt soms moedeloos en vooral ongerust wordt. Daarom kan het belangrijk zijn patiënten te verwijzen voor een diagnostisch specialistisch urologisch onderzoek om de diagnose te verduidelijken en te bevestigen.

De uroloog zal m.n. de prostaatzwelling en eventuele prostaatstenen als oorzaak in beeld te brengen en ook prostaatkanker uitsluiten. Dit is voor de betrokken patiënt doorgaans verhelderend en meestal geruststellend.

Onderzoek naar prostaatpijn

Naast een gedetailleerde ondervraging zal een IPPS vragenlijst (prostaat- en plasklachten) en een algemeen lichamelijk onderzoek worden uitgevoerd. Via de anus wordt de prostaat gevoeld en afgetast. Een transrectale echografie van de prostaat zal (kan) de diagnose bevestigen of tenminste verduidelijken. In een enkel geval kan een onderzoek naar het voorkomen van parasieten worden uitgevoerd (kweek van prostaatvocht en onderzoek van prostaatcellen hierin).

Behandeling van prostaatpijn

De behandeling van prostatodynie is moeilijk, meestal niet echt succesvol en daardoor lastig en voor de betrokken patiënt teleurstellend. Meestal kan immers geen directe verwekker van de klachten worden gevonden en is de behandeling symptomatisch: pijnstillers, middelen die inflammatie en zwelling kunnen verminderen (antiphlogistica) en leefstijlaanpassingen (verminderen alcohol, cafeïne, prikkelende stoffen, warme zitbaden).

Bekkenbodemfysiotherapie samen met spierverslappers kan met name bij bekkenbodemspierspanningen helpen.

Als een parasietinfectie wordt vermoed of is aangetoond kan een gerichte (langdurige) therapie met antibiotica noodzakelijk zijn. Er bestaan ook veel plantextracten (fytotherapie) die de prostaatzwelling (zouden) tegengaan.

Als prostaatpijn chronisch wordt, spreekt men ook wel van het prostaatpijnsyndroom. Dit werd voorheen ook prostatodynie genoemd. Lees verder over chronische prostaatpijn

Doe de zelftest