Prostaatkanker – oorzaak, symptomen en behandeling

De kans op prostaatkanker is circa 10%, dus ongeveer 1 op de 10 mannen krijgt ooit in zijn leven deze ziekte. Van de mannen die deze diagnose krijgen is bijna de helft jonger dan 70 jaar. En iets minder dan 1 op de 10 mannen is onder de 60 jaar.

Alleen met een prostaat biopsie kan de prostaatkanker definitief vastgesteld worden. Eerst moet met een PSA test, lichamelijk onderzoek en een MRI prostaatscan gekeken worden of een prostaat biopsie echt nodig is. Een biopsie bij Andros gaat altijd via de huid en met gerichte MRI Fusie. In veel ziekenhuizen wordt de biopsie nog via de anus gedaan, dat is minder nauwkeurig en kan soms ernstige complicaties geven. Lees over ontdekken

U merkt meestal als eerste dat de PSA waarde in uw bloed stijgt, als u die waarde laat meten via de huisarts. Later kunt u o.a. plasklachten krijgen zoals veel plassen of moeilijk plassen. Maar deze plasklachten komen vaker door een prostaatvergroting die goedaardig is. Dat is wat anders dan kanker.

Ja, prostaatkanker kan worden genezen als het vroeg wordt ontdekt en behandeld. Met vroeg ontdekt bedoelen we voordat de prostaatkanker is uitgezaaid. Daarom is het vroeg opsporen van prostaatkanker en het maken van onderscheid tussen agressief en niet agressief zo belangrijk. Lees over tumor in prostaat opsporen

U bepaalt zelf of u uw PSA waarde wil laten meten. Het advies van European Association of Urology is met 50 à 55 jaar eenmalig de uitgangswaarde van PSA te meten. Voor ‘man at risk’ zoals o.a. prostaatkanker in de familie of van Afrikaanse origine is een jaarlijkse PSA controle vanaf 45 jaar aan te bevelen. Lees over PSA waarde

Ja, er is een duidelijke erfelijke factor bij het ontstaan en ontwikkelen van prostaatkanker. Ruim 10% van de mannen met prostaatkanker heeft een erfelijke prostaatkanker, waarmee we bedoelen dat er in hun familie een verhoogd risico op de ziekte aanwezig is. Een familiegeschiedenis van prostaatkanker is de grootste risicofactor om als man zelf ook deze ziekte te ontwikkelen. Lees over erfelijkheid

De grootste risicofactor is leeftijd. Hoe ouder een man is, hoe groter de kans wordt op het krijgen van prostaatkanker. Sommige mannen hebben een verhoogd risico om prostaatkanker te krijgen of er aan te overlijden: als u van Afrikaanse origine bent of een familiegeschiedenis van prostaatkanker heeft. Ook mannen met sommige genetische aangeboren afwijkingen zoals het BRCA 2 gen hebben een duidelijk verhoogd risico.

Ja, met een bloedonderzoek kan de PSA waarde in uw bloed worden gemeten. Een te hoge PSA waarde kan door prostaatkanker komen, maar ook door een prostaatvergroting of -ontsteking. Daarom is bij verhoogd PSA nader onderzoek nodig bij de uroloog.

Als de PSA waarde hoog is of stijgt, is nader onderzoek door de uroloog nodig. De uroloog onderzoekt de prostaat met echo en bevoelt de prostaat. Bij verdenking op prostaatkanker wordt eerst met MRI gekeken. Daarna wordt besproken of een biopt, weefsel uit de prostaat prikken, nodig is. Lees over tumor in prostaat opsporen

Prostaatkanker kan bij elke man ontstaan. Voor sommige mannen is er een verhoogd risico. Bijvoorbeeld bij bepaalde etnische groepen of als prostaatkanker in de familie voorkomt. Lees over oorzaken

Een zelftest prostaatkanker bestaat niet, wel is een zelftest PSA mogelijk. Dit is een eenvoudig bloedonderzoek maar omdat de uitslag ingewikkeld is, adviseren we om een PSA test via de huisarts te doen en uw zorgen met de huisarts te bespreken. Lees over PSA test

Als u uw huisarts vraagt om uw prostaat specifiek antigeen (PSA) te onderzoeken zal de huisarts eerst de voor- en nadelen van een PSA test met u bespreken. Een PSA test is een eenvoudige bloedtest maar de uitslag van deze test is een stuk ingewikkelder. Lees over PSA waarde

Als bij de huisarts blijkt dat uw PSA waarde te hoog is of als een afwijking wordt gevoeld bij het rectaal toucheren wordt u doorverwezen naar een uroloog voor nader onderzoek. Dat kan een uroloog zijn van een ziekenhuis of een uroloog van het Andros Centrum voor Prostaatkanker Precisiediagnostiek. Lees over tumor in prostaat opsporen

Nee, PSA is een eiwit dat normaal bij mannen in geringe mate in het bloed aanwezig is. Het wordt gevormd in het klierweefsel van de prostaat, zowel in een ‘gezonde’ prostaat als in een prostaatvergroting, prostaatontsteking of bij prostaatcarcinoom. In die gevallen geeft de prostaat meer PSA af aan het bloed. Lees over hoge PSA waarde

Een prostaatbiopsie is het prikken van stukjes weefsel uit de prostaat voor onderzoek op kanker. Vaak blijkt uit de MRI dat een biopsie niet nodig is. Er zijn verschillende methoden om te biopteren: prikken via endeldarm of via de huid, het aantal prikken en ‘zogenoemd blind’ of gericht in de prostaat prikken. Lees over prostaatbiopsie

Na een biopsie wordt het afgenomen weefsel in het laboratorium microscopisch onderzocht door de patholoog anatoom. Op basis hiervan wordt de Gleason score vastgesteld. De uitslag van de biopsie krijgt u van de uroloog. Hij bespreekt mogelijke vervolgstappen met u.

Als de kanker beperkt is tot de prostaat kunnen de behandelingen sterk variëren: van niets doen en ‘active surveillance’ tot een operatieve verwijdering of bestraling van de prostaat. Dit hangt af van het soort tumor en de mate waarin deze gevorderd is. Lees over behandeling

In 2020 kregen bijna 13 duizend mannen te horen dat zij prostaatkanker hebben. Bij mannen vanaf 55 jaar is prostaatkanker de meest voorkomende vorm van kanker.

Hoe oud waren mannen die in 2020 prostaatkanker kregen?

Aantal nieuwe gevallen prostaatkanker per 1000 mannen per leeftijd:

• 45 – 54 jaar: 0,5
• 55 – 64 jaar: 4,1
• 65 – 74 jaar: 12,9
• 75 – 84 jaar: 14

Bron www.volksgezondheidenzorg.info

Met een eenmalige PSA test rond de 50 jaar kan een uitgangswaarde vastgesteld worden. Is de PSA waarde lager dan 1,5 ng/ml rond de 50 jaar, dan is het risico op het ontwikkelen van prostaatkanker in de eerstvolgende 10 tot 15 jaar verwaarloosbaar. Anders is dat voor de zogenoemde risicogroepen. Is de man Afrikaanse afkomst zijn of is er in de familie prostaatkanker of een genetische afwijking zoals bijvoorbeeld BRCA1 of BRCA2? Dan is frequente controle aan te bevelen vanaf 45 jaar. Met een PSA meting wordt geen prostaatkanker vastgesteld. Een PSA test kan aangeven of de kans op prostaatkanker verhoogd is.

Het is mogelijk om thuis een zelftest PSA doen. We adviseren dat niet omdat de uitslag te onduidelijk is. Beter bespreek je je zorgen met de huisarts en doe je de PSA test via de huisarts. Lees over prostaatkanker bij huisarts

Prostaatkanker verdwijnt niet vanzelf. Je kan van prostaatkanker genezen als het nog niet is uitgezaaid. Van uitgezaaide prostaatkanker kan je niet genezen maar die kan meestal wel langdurig worden afgeremd zodat je langer blijft leven. Lees over behandeling

Over het algemeen voel je als man niet dat je prostaatkanker hebt, tot het in een vergevorderd stadium is. In het begin geeft prostaatkanker namelijk meestal geen klachten. Daarnaast is prostaatkanker niet zichtbaar en kan de man ook zelf geen ‘knobbeltje’ of iets dergelijks voelen. Wel kan met een bloedonderzoek de PSA waarde gemeten worden die de prostaat aan het bloed afgeeft. Als die waarde (blijvend) verhoogd is moet prostaatkanker uitgesloten worden.

Een beginnende prostaatkanker veroorzaakt meestal geen pijn en ook geen plasklachten. Over het algemeen merken mannen zelf niet dat ze prostaatkanker hebben. Wel kan een verhoogde PSA waarde in het bloed een signaal zijn dat er iets met de prostaat aan de hand is. Een uitgezaaide prostaatkanker kan wel pijn veroorzaken, met name een aanhoudende pijn in rug, heupen of bekken.

Een bloedtest om prostaatkanker mee op te sporen is de PSA test. De test geeft niet aan of u prostaatkanker heeft maar hoeveel PSA uw prostaat aanmaakt. Meer PSA kan door prostaatkanker komen maar dat hoeft niet. De PSA test kan u doen bij de huisarts. Lees over PSA waarde