Testosterontekort

Testosterontekort is een te laag testosteron gehalte in het bloed. Het testosteron daalt bij het ouder worden van de man. Soms daalt dit hormoon tot een niveau waarop klachten ontstaan. Voor de vitaliteit en de levenskwaliteit is voldoende testosteron essentieel.

Testosteron

Testosteron is een mannelijk hormoon dat essentieel is voor de ontwikkeling van de geslachtskenmerken bij opgroeiende jongens. Op volwassen leeftijd is dit hormoon onmisbaar voor spieren, huid, botten, hersenen, prostaat, erectie en vruchtbaarheid.

Testosterontekort Laag testosteron

Functie van testosteron

Testosteron is nauw betrokken bij de vetregulatie en opslag, het bloedsuikergehalte en bloeddruk, stimuleert de aanmaak van het beenmerg en heeft invloed op de stevigheid van het bot (botdichtheid). Verder heeft het hormoon een duidelijke invloed op het behoud van secondaire geslachtskenmerken zoals baardgroei en spieren. En op de kwaliteit van de erectie, de werking van de prostaat en de aanmaak van sperma. Testosteron is essentieel voor het libido (zin in seks). Tenslotte speelt het een rol bij (het voorkomen van) depressies.

Oorzaak van testosterontekort

Testosteron wordt met name aangemaakt in de testikels (zaadballen), slechts 5 tot 10% komt uit de bijnieren De hoeveelheid testosteron in het bloed daalt met het toenemen van de leeftijd vanaf ca. 35 jaar. Op de leeftijd van 75 jaar is de testosteronspiegel bij mannen gemiddeld 65% van de waarde bij jong volwassen mannen. Bij sommige mannen is de daling van testosteron sterker, en wordt het gehalte uiteindelijk zo laag dat er klachten optreden. Dit wordt laat hypogonadisme of ‘late-onset hypogonadism’ genoemd. Dit treedt vooral op bij mannen met obesitas, diabetes type 2 en chronische ziekten.

Symptomen testosterontekort

Door (natuurlijke) afname van het testosterongehalte bij het ouder worden kunnen de volgende klachten ontstaan:

Afname van lichamelijke energie, het ‘je lekker voelen’
Afname van de zin in vrijen en soms minder goede erecties
Afname van spierkracht en spiermassa
Toename van de vetmassa, meer buikvet
Botontkalking, lage botdichtheid
Vermindering van de lichaamsbeharing, zoals minder baardgroei
Depressiviteit

Verwijscriteria voor testosterontekort

Als uw huisarts constateert dat een normale behandeling voor erectiele disfunctie niet of niet voldoende werkt, kan hij denken aan testosterontekort (laat hypogonadisme). Deze diagnose wordt gesteld bij testosterondeficiëntie in combinatie met de volgende symptomen: moeheid, prikkelbaarheid, geheugenstoornissen, stemmingsveranderingen, gebrek aan energie en motivatie, spierzwakte, verminderd seksueel verlangen (‘libidoverlies’), verminderde seksuele activiteit en erectieproblemen, en een lichamelijk onderzoek waarbij geconstateerd wordt: een gering volume van de testes , weinig lichaamsbeharing, geringe spiermassa en vooral toename van visceraal vet (BMI).

De huisarts zal dan tweemaal het testosterongehalte bepalen (voor 10 uur ’s ochtends). Indien blijkt dat de testosteronwaarde bij beide metingen onder 12 nmol/l ligt, kan hij doorverwijzen naar de uroloog voor verder onderzoek en een eventuele testosteronbehandeling met uitgebreide follow-up.

Onderzoek naar testosterontekort

Als basis zal de uroloog een lichamelijk onderzoek doen naar het volume van de testes (de ballen) , lichaamsbeharing, spiermassa en toename van visceraal vet. Visceraal vet is het vet rondom belangrijke organen in de buik.

De hoogte van het totale testosterongehalte in het bloed is een goed basisonderzoek waarbij ook SHBG, Sex Hormone Binding Globulinde wordt gemeten. SHGB is het eiwit dat testosteron bindt en transporteert.

De hoogte van het vrije testosteron, dat is testosteron dat in het bloed circuleert en niet gebonden is aan SHBG, weerspiegelt uitstekend het hormonale potentieel. Het vrije testosteron wordt berekend ná meting van een te laag totale testosterongehalte en het SHGB.

Behandeling van testosterontekort

De primaire behandeling bestaat uit het corrigeren van een verkeerde leefstijl die bijvoorbeeld heeft geleid tot overgewicht, hoge bloeddruk of suikerziekte. Zo kan een gewichtsdaling van 10% tot 15% een aanmerkelijke stijging van het testosteron teweeg brengen.

Bij onvoldoende resultaat kan testosterontekort eenvoudig worden behandeld door testosteron toe te dienen. Dit kan in verschillende vormen, bijvoorbeeld met testosterongel of injecties. Bij een kinderwens is deze behandeling niet mogelijk. Van belang is dat de juiste hoeveelheid wordt voorgeschreven, anders kan de behandeling nadelige effecten hebben. Voorzichtigheid is dus geboden!

Het doel van behandeling met testosteron is om er voor te zorgen dat er bij de man net zoveel testosteron is, als hij zelf gemaakt zou hebben op jong volwassen leeftijd. Vaak is de behandeling levenslang.

Doe de zelftest