Brochure: active surveillance

Omdat prostaatkanker vaak heel langzaam groeit is het niet altijd nodig om die direct te behandelen. Bij een behandeling aan prostaatkanker heeft u namelijk ook te maken met eventuele bijwerkingen van die behandeling zoals impotentie of incontinentie.

Wat houdt active surveillance in?

Active surveillance, ook wel actieve bewaking genoemd, houdt in dat met behulp van vastgestelde protocollen de ontwikkeling van de gevonden prostaatkanker wordt gevolgd. Er wordt in eerste instantie voor gekozen het beloop van de prostaatkanker nauwlettend in de gaten te houden en niet direct met een behandeling te starten.

Elke drie tot zes maanden wordt er een evaluatie ingepland om te controleren of de kanker groeit. Tijdens de evaluatie wordt uw bloed onderzocht (PSA-waarde bepaling) en wordt er een rectaal onderzoek met eventueel een transrectale echografie (TRUS) uitgevoerd. Daarnaast wordt er jaarlijks door middel van een MRI en/of prostaatbiopsie gekeken of de kanker agressiever is geworden.

Wanneer uit onderzoeken blijkt dat de kanker gegroeid of agressiever geworden is, kan alsnog tot behandeling worden overgegaan.

Kwaliteit van leven

Active surveillance zorgt ervoor dat de kwaliteit van leven bij mannen met minder ernstige prostaatkanker wordt behouden door deze pas te behandelen wanneer dat daadwerkelijk nodig is.

In sommige gevallen groeit de prostaatkanker zo langzaam dat deze mannen gedurende de rest van hun leven geen klachten van hun prostaatkanker krijgen.

Criteria voor active surveillance

Het active surveillance beleid is alleen mogelijk bij mannen met een in de prostaat gelokaliseerde en niet agressieve prostaatkanker. Andros volgt hierbij de criteria van de Prostate Cancer Research International Active Surveillance (PRIAS) protocollen:

• Bewezen aanwezigheid van prostaatkanker.
• Patiënt is geschikt voor curatieve behandeling.
• Klinisch stadium T1C of T2.
• Voldoende biopten afnamen.
• Een of twee biopten met prostaatkanker.
• Gleason score van 3+3=6 of minder.
• PSA density van minder dan 0,2.
• PSA-waarde bij diagnose van <10ng/ml.
• Bereidheid om controle bezoeken bij te wonen.

Wanneer er aan bovenstaande criteria wordt voldaan is er een minimale kans dat de prostaatkanker snel gaat groeien.

Juiste behandeling op juiste moment

Wanneer er is gekozen voor een active surveillance beleid betekent dit niet altijd dat er helemaal geen behandeling zal volgen. De behandeling wordt uitgesteld, zo lang als dit verantwoord is.

Na elk controlebezoek zal uw uroloog met u bespreken of u het active surveillance beleid kunt vervolgen of dat behandeling nodig is. Ongeveer 30% van de mannen in een active surveillance beleid ondergaat binnen vijf jaar alsnog een in opzet genezende behandeling (prostaatverwijdering of bestraling).

De voor- en nadelen van active surveillance

Het grote voordeel van active surveillance is dat, zolang er niet tot behandeling wordt overgegaan, geen bijwerkingen zoals impotentie of incontinentie kunnen optreden. U behoudt uw kwaliteit van leven. Bovendien voorkomt active surveillance onnodige behandelingen.

Een mogelijk nadeel van het volgen van een active surveillance beleid is dat u verder leeft met het feit dat u prostaatkanker heeft die (nog) niet behandeld wordt. Deze wetenschap kan voor sommige patiënten emotioneel belastend zijn.