Fietsen en de prostaat, hoe zit dat?

Fietsen en de prostaat, hoe zit dat? Cabaretier Youp van ‘t Hek zei over zijn aankomende pensioen dat hij in ieder geval ‘niet z’n prostaat aan flarden ging rijden op een e-bike’. Is fietsen slecht voor de prostaat? Krijgen mannen plasklachten door fietsen? Uroloog Nader Naderi geeft antwoord.

Zitten op het zadel

Bewegen is gezond. Maar wat gebeurt er als u lang op een zadel zit? De prostaat zit in het bekken, direct onder de blaas. Als u op een zadel zit, zit u op het perineum. Dat is de huid tussen de balzak en de anus. Tijdens het fietsen gebruikt u ook de bekkenbodemspieren. Er ontstaat dus spanning op het gebied rond de geslachtsdelen, onderbuik, liezen en bekkenbodem. Bij mannen betekent dat druk op de prostaat.

Fietsen als u geen prostaatklachten heeft

Vaak wordt er een relatie gelegd tussen fietsen en de prostaat. Feit is dat fietsen, zelfs langdurig, niet zo belastend is voor de prostaat als er geen prostaatklachten zijn. Bij dagelijks lang fietsen, bij wielrenners bijvoorbeeld, is het van belang een goed zadel te hebben, zodat de druk op de prostaat niet te groot wordt. Door een verkeerd zadel of een zadel in de verkeerde stand kan er pijn ontstaan in het hele gebied waarmee u op het zadel zit.

Fietsen en de vergrote prostaat

Fietsen heeft geen invloed op het krijgen van een vergrote prostaat. Een prostaatvergroting ontstaat naarmate mannen ouder worden. Fietsen versnelt of vertraagt het krijgen van een vergrote prostaat niet.

Als uw prostaat vergroot is, is dat geen reden om te stoppen met fietsen. Ook minder fietsen is zeker niet ons advies. Als mannen plasklachten hebben door een vergrote prostaat, worden deze klachten over het algemeen niet erger door fietsen.

Wel mag er na een prostaatoperatie zoals onder andere TURP, laser en Rezum een aantal weken niet gefietst worden. Het zadel drukt dan op het gebied dat nog aan het genezen is van de operatie.

Fietsen en prostaatkanker

Ook is er geen wetenschappelijk bewijs dat mannen een verhoogd risico lopen op prostaatkanker door fietsen.

Fietsen en prostaatpijn of prostaatontsteking

Er is geen causaal verband, dus geen directe relatie, tussen het krijgen van een prostaatontsteking en sporten. Wel zien we in de spreekkamer  dat mannen die al last hebben van een prostaatontsteking of prostaatpijn, meer last krijgen tijdens of na een lange fietstocht. Als u meer last krijgt, raden we langdurig fietsen af.

Bij chronische, langdurige repetitieve heupbewegingen, zoals bij fietsen, in combinatie met langdurige druk op de perineum en druk op genitale zenuw Nervus Pudendus kunnen soms klachten ontstaan.

Fietsen en de bekkenbodem

Plasklachten kunnen komen door een vergrote prostaat maar kunnen ook andere oorzaken hebben. Bij mannen kan een gespannen bekkenbodem plasklachten veroorzaken.

Plasklachten door gespannen bekkenbodem

‘In tegenstelling tot vrouwen hebben mannen zelden zomaar last van te zwakke bekkenbodemspieren. Veel vaker is de bekkenbodem te gespannen waardoor blaas, prostaat of darm van slag kunnen raken. Fietsen is uiteraard heel gezond en ook goed voor de bekkenbodem maar je moet de bekkenbodem na het fietsen wel weer goed kunnen ontspannen’, legt de bekkenfysiotherapeut uit.

‘Als mannen plasklachten hebben, dan kan de bekkenbodem daarbij een rol spelen. Mannen die moeite hebben om hun bekkenbodem goed te ontspannen, hebben vaak meer last van klachten na langdurig intensief aanspannen van de bekkenbodem spieren zoals bij een lange fietstocht. Soms is bekkenfysiotherapie raadzaam om te leren om de bekkenbodem beter te ontspannen.’

Doof gevoel

Tijdens het fietsen beweegt een wielrenner naar het puntje van zijn zadel. Dan zit hij alleen nog op het gedeelte van zijn bekkenbodem waar de bloedvaten en zenuwen vandaan komen. Omdat de zenuwen worden afgeklemd en er minder bloedtoevoer is naar de penis, kunnen mannen een doof gevoel krijgen in de penis, scrotum of het gebied tussen de anus en de balzak (perineum).

Conclusie: meestal kunt u lekker blijven fietsen

Fietsen is gezond en moet u zeker blijven doen. Een gezond gewicht en genoeg beweging is goed voor alles, ook voor de prostaat. Maar als u merkt dat al bestaande prostaatklachten verergeren door lang zitten op het zadel, pas uw fietsgedrag dan aan. En uiteraard is een elektrische fiets minder goed voor uw conditie dan 100% trappen op uw eigen kracht.

Lees over wielrennen en erectieproblemen

Meer over prostaatklachten

Bron: The Journal of Urology -AUA