MRI voorkomt helft van overdiagnose bij prostaatkanker screening

De meeste landen hebben geen landelijke screening op prostaatkanker ingevoerd, omdat de huidige methoden leiden tot overdiagnoses en buitensporige, onnodige biopsieën. Een nieuwe studie door onderzoekers van Karolinska Institutet in Zweden, die is gepubliceerd in The New England Journal of Medicine, geeft aan dat screening door MRI (magnetische resonantie beeldvorming) en gerichte biopsieën mogelijk overdiagnose met de helft zou kunnen verminderen. De resultaten werden 9 juli jl. gepresenteerd op het jaarlijkse European Association of Urology Congress.

“Onze resultaten van een grote, gerandomiseerde studie tonen aan dat moderne methoden voor screening op prostaatkanker de voordelen van screening behouden en de schade aanzienlijk verminderen. Hiermee wordt de grootste belemmering voor de introductie van landelijke screening weggenomen”, legt Tobias Nordström, universitair hoofddocent Urologie bij de afdeling Klinische Wetenschappen van het Danderyd-ziekenhuis van het Karolinska Institutet, uit, die de leiding heeft over de STHLM3MRI-studie.

Jaarlijks krijgen ongeveer 1,4 miljoen mannen de diagnose prostaatkanker en overlijden 375.000 mannen aan de ziekte. Eerdere studies hebben aangetoond dat georganiseerde screening kan leiden tot eerdere detectie en daarmee het risico op overlijden door prostaatkanker verkleint.

De huidige screeningsmethoden – PSA-tests (prostaat-specifiek antigeen) gecombineerd met traditionele biopsieën – resulteren in onnodige biopsieën en de detectie van talrijke kleine tumoren met een laag risico. Daarom heeft geen enkel land, behalve Litouwen, ervoor gekozen om een landelijk screeningsprogramma voor prostaatkanker in te voeren, aangezien de voordelen van deze methode niet groter zijn dan de nadelen.

“Verfijnde screeningsmethoden zijn nodig om overdiagnose en overbehandeling van tumoren met een laag risico te verminderen en onnodige biopsieën en biopsie gerelateerde bijwerkingen te voorkomen”, legt Martin Eklund, universitair hoofddocent bij de afdeling Medische Epidemiologie en Biostatistiek, Karolinska Institutet, uit. Hij is verantwoordelijk voor het STHLM3MRI-onderzoek.

Overdiagnose voorkomen met MRI en gerichte prostaatbiopsie

De resultaten van de STHLM3MRI-studie geven aan dat overdiagnoses kunnen worden gehalveerd door traditionele prostaatbiopten te vervangen door MRI (magnetische resonantiebeeldvorming) en gerichte biopsieën. Het aantal onnodige biopsieën en de identificatie van kleine tumoren met een laag risico wordt verminderd, terwijl de nieuwe methode evenveel klinisch significante tumoren kan detecteren.

STHLM3MRI is een gerandomiseerde studie uitgevoerd tussen 2018 en 2021 met deelnemers uit de provincie Stockholm, waaronder 12.750 mannen. De deelnemers leverden eerst een bloedmonster voor PSA-analyse, evenals analyse door de nieuwe Stockholm3-test, ontwikkeld door onderzoekers van Karolinska Institutet. Mannen van wie de tests verhoogde niveaus vertoonden, werden vervolgens willekeurig geselecteerd voor traditionele biopsieën of MRI. In de MRI-groep werden biopsieën strikt uitgevoerd op verdachte tumoren die door MRI waren geïdentificeerd.

Daarna is onderzocht hoe de Stockholm3-test kan worden gecombineerd met MRI om de methode voor screening op prostaatkanker verder te verbeteren.

“We zullen binnenkort het tweede van de twee belangrijkste rapporten van de STHLM3MRI-studie presenteren, waarin we de rol van een nieuwe bloedtest als aanvulling op MRI bij het screenen van prostaatkanker beoordelen. De toekomst van de diagnostiek van prostaatkanker omvat waarschijnlijk zowel verbeterde bloedtesten als MRI. Landelijke screening op borst- en baarmoederhalskanker bij vrouwen is in de westerse wereld al geruime tijd beschikbaar. We zijn eindelijk in staat om aan te tonen dat mannen ook hun risico op kwaadaardige kanker kunnen verminderen door middel van landelijke screening op prostaatkanker, waarbij gebruik wordt gemaakt van moderne methoden”, besluit Tobias Nordström.

Professor Hendrik Van Poppel, adjunct-secretaris-generaal van de European Association of Urology (EAU) zei: “Het is opwindend om dergelijke doorbraken te zien op het gebied van vroege detectie van prostaatkanker. Een innovatie als STHLM3MRI is een nog dwingender argument voor de Europese Commissie om ervoor te zorgen dat in heel Europa een op risico gestratificeerde benadering van vroege opsporing van prostaatkanker wordt toegepast. De EAU werkt er hard aan om ervoor te zorgen dat vroege opsporing van prostaatkanker wordt aangepakt bij de uitvoering van Europa’s Beating Cancer Plan om de mortaliteit van Europa’s meest voorkomende kanker bij mannen te verminderen en tegelijkertijd de uitdagingen van overdiagnose en overbehandeling aan te pakken. We kijken er naar uit om te zien hoe STHLM3MRI hieraan kan blijven bijdragen”.

Lees meer over prostaatkanker opsporen met precisiediagnostiek bij Andros

Bron: https://eaucongress.uroweb.org/mri-can-cut-overdiagnoses-in-prostate-cancer-screening-by-half/

Publication: ”MRI-targeted or standard biopsy in prostate cancer screening”, M. Eklund, F. Jäderling, A. Discacciati, M. Bergman, M. Annerstedt, M. Aly, A. Glaessgen, S. Carlsson, H. Grönberg, T. Nordström, for the STHLM3 consortium. The New England Journal of Medicine (NEJM), online 9 juli 2021, doi: 10.1056/NEJMoa2100852.
https://doi.org/10.1056/NEJMoa2100852

Het onderzoek werd gefinancierd door de Swedish Cancer Society, de Swedish Research Council, de Swedish Research Council for Health, Working Life and Welfare, Karolinska Institutet, Hagstrandska Minnesfonden, Region Stockholm, de Swedish Order of Druids, de Åke Wiberg Foundation, de Swedish e -Science Research Center (SeRC) en Prostatacancerförbundet (de Prostaatkankervereniging). Henrik Grönberg, Martin Eklund en Tobias Nordström zijn partners van het bedrijf A3P Biomedical AB, dat de ontwikkelingsrechten van de Stockholm3-test bezit.